 Այս տարի լրանում է հայ
ազգային դասական երաժշտության հիմնադիր` Կոմիտասի ծննդյան 140 ամյակը: Հայ ժողովրդի պատմության մեջ Նա հայտնի է
իբրև ազգային երաժշտական արվեստի չգերազանցված գիտակ, ով ճանապարհ է հարթել
իսկական ժողովրդական -ազգային ուղղության համար:
Երգահան, բանահավաք, ազգագրագետ,
երաժշտագետ, երգիչ, խմբավար, սրնգահար, մանկավարժ. բեղուն է եղել նրա
գործունեությունը: Կոմիտասը հավաքել և գրի է առել հազարավոր ժողովրդական երգեր,
ուսումնասիրել եկեղեցական և ժողովրդական երաժշտությունը` համարելով դրանք
«քույր-եղբայր»: Զբաղվել է նաև հայկական նոտագրության ուսումնասիրությամբ: Ցավոք, հանճարեղ երաժիշտի ստեղծագործական
արգասավոր ուղին կարճատև էր: Նա իր բազմահազար հայրենակիցների հետ «նահատակվեց»
1915 թ-ի Եղեռնի ժամանակ` հոգեկան խոշոր ցնցումներից կորցնելով հոգու և մտքի
հավասարակշռությունը:
Կոմիտասը մեծություն է, ումից լուսավորվել և
դեռ լուսավորվելու են շատ սերունդներ…
Դու Վարդապե՞տ:
Դու Ամենայն Հայոց Երգի
Վեհափառն ես,
Դու`մեր երգի Մեսրոպ
Մաշտոց,
Գիրն ու տառն ես Հայոց
երգի:
Հայոց երգի Անծիր հերկի Եվ ակոսն ու խորունկ առն
ես,
Եվ մատընտիր սերմը նրա, Եվ խոստումը գալիք բերքի… Պ. ՍԵՎԱԿ
ՍԵՐՈՒՆԴՆԵՐԸ ՀԻՇՈՒՄ
ԵՆ…
 Մայիսի
17-ին Երևանի Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը տեղի ունեցավ մի հիանալի
նախագիծ, որի գեղարվեստական ղեկավարն էր արվեստագիտության թեկնածու, միջազգային
մրցույթների դափնեկիր, դաշնակահար ԱՐԱՄ ԱՎԵՏՅԱՆԸ: Համերգի ամբողջ ընթացքում
դահլիճը լեփ-լեցուն էր, որտեղ մեծ թիվ էին կազմում երիտասարդները: Հնչեցին
Կոմիտասի տարբեր ստեղծագործություններ («Ծիրանի
ծառ», «Մոկաց Միրզա», «Դլե յաման» և այլն):Դաշնակահարին
նվագակցում էին Ջեմմա Աբրահամյանը (ջութակ) ,Էմմանուել Հովհաննիսյանը (դուդուկ) և Ավագ Մարգարյանը (բլուլ): Համերգին
մասնակցում էին նաև Լուսինե Մկրտչյանը (սոպրանո)
ու "Cantus” վոկալ անսամբլը:
Սա թվով
5-րդ համերգն է, որ Արամը կազմակերպում է որպես գեղարվեստական ղեկավար և նախագծի
հեղինակ: 1-ինը 2003 թ-ին էր (Ամանորի համերգ), 2-րդը` 2004-ին (Բախի և
Ռախմանինովի թեմաներով), 3-րդը ` 2005-ին
(Մեծ Եղեռնի 90 ամյա տարելիցին նվիրված համերգ), իսկ 4-րդը 2008-ին` (նվիրված էր Արամ Խաչատրյանի 105 ամյա
հոբելյանին): Վերջին համերգը յուրօրինակ էր, որովհետև նվիրված էր Հայ երգի
Վեհափառի 140 ամյա տարելիցին:
ԱՐԱՄ ԱՎԵՏՅԱՆ -Ես
նման իրադարձությունը չէի կարող անտեսել:
Երեկոյի ընթացքում հնչում են բազում
հետաքրքիր ստեղծագործություններ` հոգևոր ու աշխարհիկ թեմաներով, այդ թվում նաև
երկու պրեմիերա: Առաջին անգամ Հայաստանում ներկայացվում է «Ծիրանի ծառ»
ստեղծագործությունը, որի փոխադրումը կատարել ենք ես, Էմմանուել Հովհաննիսյանը և
Ջեմմա Աբրահամյանը: Մյուս կատարումը հատված է Կոմիտասի պատարագից, որը
կոչվում է «Խորհուրդ խորին»: Այդ
կատարումը փոխադրել ենք ջութակի և դաշնամուրի
համար: Համերգի
ժամանակ հնչեց նաև Կոմիտաս վարդապետի ձայնը, որը ձայնագրվել է 1912 թ-ին Փարիզում:
Բացի այդ` համերգից առաջ բաժանվեցին բուկլետներ, որպեսզի բոլոր մասնակիցները
ծանոթանան Կոմիտասի ստեղծագործական կյանքին և արտահայտած մտքերին: Այդ ամենը կարևոր էր հատկապես երիտասարդների համար, քանի
որ շատ-շատերը չեն ճանաչում Կոմիտասին:
ԱՐԱՄ ԱՎԵՏՅԱՆ -Երիտասարդների համար նախ պետք է
ճիշտ և գրագետ մատուցվեն ստեղծագործությունները: Մենք անգամ մուտքի տոմսեր ենք
բաժանել Երևանի պետական` Բժշկական և Ճարտարագիտական համալսարաններում: Ուսանողները
շատ են հետաքրքրվում համերգներով, պարզապես հաճախ տոմսերը բավականին թանկ են
լինում: Դրա համար այդ ամենը հաշվի ենք առնում նմանատիպ միջոցառումներ
կազմակերպելիս:
 Համերգը
հիմնականում կազմակերպել է գեղարվեստական ղեկավարը, բայց նաև կան անձինք և
կազմակերպություններ, ովքեր աջակցել են:
ԱՐԱՄ ԱՎԵՏՅԱՆ -Օգտվելով
առիթից, ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել Կոմիտասի անվան կամերային
երաժշտության տան տնօրինությանը, «Ժպիտ» ակումբի նախագահ` Գարիկ Իսրայելյանին,
տիկին Իրինա Խաչատրյանին, Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի Վոկալ բաժնի
ասպիրանտ` Կարեն Զոհրաբյանին և «Շողակաթ»
հեռուստաընկերությանը: Ունենք նաև ինֆորմացիոն հովանավորներ.ՎԷՄ ՌԱԴԻՈ-ն և
ԱՌԻԹ.am-ը :
Արամը
մոտ երեք ու կես տարի է Հայաստանում չէր.
սովորում էր Լոնդոնի Արքայական ակադեմիայում: Վերադառնալով այստեղ, Երևանի Կոմիտասի անվան պետական
կոնսերվատորիայում ստեղծեց նոր դասախոսություն և արդեն ունի 68 ուսանող: Այդ
ուսանողներից ընտրում է լավագույններին, որոնց հետ կգնա մարզեր համերգների, քանի
որ այնտեղի հանդիսատեսն էլ բավականին կարոտ է դասական երաժշտությանը:
ԱՐԱՄ ԱՎԵՏՅԱՆ -Հունիս-հուլիս ամիսներին իմ
մագիստրոսական խմբի հետ մեկնելու ենք մարզեր (Գյումրի, Կապան, Գորիս, Վանաձոր և
այլն) համերգային շրջագայության: Տարվա վերջին էլ կլինի մեկ համերգ Պետական ֆիլհարմոնիկ կամ Կամերային նվագախմբերի հետ` նվիրված Բախին:
Իսկ օգոստոսին մեկնելու եմ Իտալիա` միջազգային դաշնակահարների մրցույթին, որտեղ
հանդես եմ գալու որպես ժյուրիի անդամ: Արդեն 3-րդ տարին անընդմեջ այնտեղ
ներկայացնում եմ Հայաստանը:
ԱՐՄԱՆ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
|
